नेपाल समाजवादी पार्टी (नयाँ शक्ति) का अध्यक्ष डा. बाबुराम भट्टराईले माओवादी आन्दोलन कमजोर हुनुमा नेकपा (माओवादी केन्द्र) का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड‘को ढुलमुले नीति जिम्मेवार रहेको ठहर गरेका छन्।
पूर्वरक्षामन्त्री रामबहादुर थापा ‘बादल‘ र प्रचण्डसँगको पुरानो तस्बिरसहित सामाजिक सञ्जालमा पोस्ट गर्दै, भट्टराईले माओवादी घटकहरू फेरि एक हुने बहसलाई ‘पवित्र तर बालसुलभ सोच’ भनेका छन्।
🔸 “नेताहरू फुटेकाले आन्दोलन कमजोर भयो भन्ने सोच पवित्र छ, तर त्यसको समाधान तथ्य र तर्कमा आधारित हुनुपर्छ।”
🔸 “प्रचण्डको दोधारे रणनीति – संविधानसभा बाहिर देखाएर भित्र विद्रोहको सोच – ले भ्रम सिर्जना गर्यो।”
🔸 “२०६४ सालको बालाजु भेलामा नै माओवादी पार्टीभित्र गहिरो विभाजनको बीउ रोपिएको थियो।”
🔸 “शान्तिप्रक्रियामा आइसकेपछि पनि स्पष्ट र दीर्घकालीन रणनीति नअपनाएकोले आन्दोलन अपूरणीय क्षतिमा पुग्यो।”
भट्टराईले उठाएका ३ ठूला प्रश्न
- माओवादी आन्दोलन सफल कि असफल?
- माओवादी आन्दोलनलाई अब कसरी पुनर्गठित गर्ने?
- तत्कालीन माओवादीमा कहाँ कहाँ गल्ती भयो?
पृष्ठभूमि: के थियो ‘मुखमा निर्वाचन, मनमा विद्रोह‘ भन्ने दोधार रणनीति?
२०६४ सालमा काठमाडौं बालाजुमा भएको बैठकमा प्रचण्डले प्रयोग गरेको “मुखमा संविधानसभाको निर्वाचन, मनमा सशस्त्र विद्रोह” भन्ने अभिव्यक्तिले पार्टीमा गहिरो सन्देह र विभाजन ल्याएको डा. भट्टराईको आरोप छ।
उनको भनाइमा,
| “यस्तो दुवै धारको नीति न जनताको लागि स्पष्ट थियो, न कार्यकर्ताहरूको लागि। यो रणनीति अन्ततः आन्दोलनकै विघटनको मुख्य कारक बन्यो।”
एकताप्रति आशा, तर स्पष्टताको माग
हाल माओवादी पृष्ठभूमिका नेताहरूबीच पुन: एकताको बहस चलिरहेकै सन्दर्भमा भट्टराईको टिप्पणी आएको हो। तर उनले सावधानीका साथ भनेका छन्,
“एकता ‘भावुकता’को भरमा होइन, ऐतिहासिक समीक्षा र भविष्यको स्पष्ट योजनामा आधारित हुनुपर्छ।”
डा. भट्टराईको अभिव्यक्तिले माओवादी आन्दोलनको भित्री अन्तर्विरोध, नेतृत्वको अस्थिर नीति, र जनतामा सिर्जिएको भ्रमबारे गहिरो पुनर्विचारको खाँचो औंल्याएको छ।
साथै, माओवादी आन्दोलन पुनः एकीकृत गर्न चाहनेहरूका लागि यो सजगता र पारदर्शिताको आग्रह पनि हो।
