चीनका राष्ट्रपति सी जिनपिङले सात वर्षपछि निजी क्षेत्रका प्रविधि नेतृत्वकर्ताहरूसँग विशेष भेटघाट गर्दै नयाँ युगको आर्थिक दृष्टिकोण प्रस्तुत गरेका छन्। यो कदमले चीनमा प्राविधिक नवप्रवर्तनलाई पुनः सशक्त बनाउने संकेत दिएको छ, जहाँ सरकार अब नियन्त्रणभन्दा सहकार्यमा बढी विश्वास गर्न थालेको छ।
निजी क्षेत्रसँगको सम्बन्धमा नयाँ अध्याय
२०२५ को फेब्रुअरीमा आयोजित उक्त गोप्य व्यवसायिक संवादमा Huawei, Alibaba, BYD, Tencent, CATL र AI स्टार्टअपहरू DeepSeek तथा Unitree Robotics का संस्थापकहरू सहभागी थिए। सी जिनपिङले निजी क्षेत्रसँग सहकार्यको आह्वान गर्दै राष्ट्र हितमा उद्यमशीलता उपयोग गर्न अनुरोध गरे।
यो सन्देश स्पष्ट थियो—चीनको आर्थिक पुनरुत्थानमा निजी क्षेत्र अपरिहार्य साझेदार हो।
नीति संकेतहरू: निजी क्षेत्रका लागि रणनीतिक दिशानिर्देशन
१. देशभक्त उद्यमशीलता
सीले व्यवसायिक नेतृत्वलाई ‘राष्ट्रिय लक्ष्यसँग मेल खाने’ उद्यमशीलताको अभ्यास गर्न आग्रह गरे। उनको अनुसार, निजी क्षेत्रले “चिनियाँ समाजवाद” को अवधारणासँग मेल खाँदै अन्तर्राष्ट्रिय प्रतिस्पर्धा र नवप्रवर्तनमा अगुवाइ गर्नुपर्छ।
२. निजी क्षेत्र प्रवर्द्धन ऐन (Private Sector Promotion Law)
२०२५ अप्रिल ३० मा पारित र मे २० देखि कार्यान्वयनमा आएको यस नयाँ ऐनले बजार पहुँच, निष्पक्ष प्रतिस्पर्धा, र कानुनी सुरक्षा सुनिश्चित गर्छ। यद्यपि, ऐनले उद्यमहरूलाई पार्टीको लक्ष्यअनुरूप काम गर्नुपर्ने अपेक्षा समेत बढाएको देखिन्छ।
३. गुणस्तरीय विकासमा निजी नवप्रवर्तन
सी जिनपिङको “उच्च-गुणस्तरीय विकास” दृष्टिकोण अन्तर्गत, चीनका ९२% प्रविधि कम्पनीहरू निजी क्षेत्रका छन्। अब यिनलाई राष्ट्रिय नवप्रवर्तन रणनीतिहरू—जस्तै AI, हरित ऊर्जा, रोबोटिक्स, र अगाडि पुस्ताको सूचना प्रविधिमा संलग्न गरिनेछ।
टेक्नोलोजी र सत्ताबीचको तालमेल
चुनौतीहरू र जोखिमहरू
विश्वासको कमी: अलीबाबा र एन्ट ग्रुपमाथिको विगतका दमनात्मक कदमहरूले लगानीकर्तामा अझै शंका कायम राखेको छ।
उत्पादन क्षमताको अधिकता: उद्योगिक सहरहरूमा अत्यधिक उत्पादन क्षमताका कारण बेरोजगारी र बजार असन्तुलन देखिन्छ।
संस्थागत नियन्त्रण: निजी कम्पनीहरूमा स्थापित पार्टी शाखाहरूले उद्यम स्वतन्त्रतामा चुनौती प्रस्तुत गरेका छन्।
नवप्रवर्तन र “डुअल सर्कुलेशन” रणनीति
“डुअल सर्कुलेशन” रणनीति अन्तर्गत, चीनले घरेलु खपत सुदृढ बनाउँदै अन्तर्राष्ट्रिय व्यापार सन्तुलन कायम राख्न चाहन्छ। AI, डिजिटल सेवा र हरित प्रविधिमा निजी क्षेत्रले नेतृत्व गरिरहेको छ, जुन २०२५ को पहिलो भागमा दर्ता भएका नयाँ कम्पनीहरूको ४०% हिस्सा हो।
“Project Eagle” जस्ता परियोजनाहरू, इनोवेसन फण्ड र स्टार्टअपहरूलाई लक्षित समर्थनमार्फत चीनले आत्मनिर्भर चिप प्रविधि र खुला स्रोत AI विकासमा अग्रता लिन खोज्दैछ।
यसको महत्त्व किन छ?
रणनीतिक पक्ष असर
आन्तरिक वैधता निजी क्षेत्रले रियल स्टेट संकट र कमजोर उपभोक्ता मागबीच आर्थिक स्थायित्व कायम राख्न मद्दत पुर्याउँछ।
विश्व प्रतिस्पर्धा निजी नवप्रवर्तनले अमेरिकी निर्यात नियन्त्रणको सामना गर्न रणनीतिक बल प्रदान गर्छ। संस्थागत सन्तुलन राज्य–निजी साझेदारीको नयाँ मोडेल निर्माण गर्दै, बजार गतिको साथ राजनीतिक अनुशासनलाई मिलाउने प्रयास।
निष्कर्ष: रणनीतिक सन्तुलनको खोजी
सी जिनपिङको निजी क्षेत्रप्रतिको पुनः संलग्नताले चीनको आर्थिक मोडेलमा नवीन मोड ल्याएको छ। नियमन–मुखी दृष्टिकोणबाट बाहिर निस्केर अब सहकार्य–मुखी, कानुनी संरक्षित, तर राष्ट्रवादी ढाँचामा आधारित उद्यमशीलता प्राथमिकता दिइएको छ।
तर, यो दृष्टिकोण सफल बन्न निजी उद्यमको स्वतन्त्रता र पार्टीको दिशा निर्देशनबीचको सन्तुलन, उत्पादन क्षमताको अधिकताको व्यवस्थापन, र नवप्रवर्तनको निरन्तरतामाथि निर्भर रहनेछ।
जसरी विश्वव्यापी प्रविधि प्रतिस्पर्धा गहिरिँदै गएको छ, चीनले निजी उद्यमलाई रणनीतिक हतियारको रूपमा प्रयोग गर्दै वैश्विक सन्तुलन पुनः परिभाषित गर्ने प्रयास गरिरहेको देखिन्छ।
