वासिङ्टन — अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पका प्रमुख सल्लाहकार स्टेफन मिलरले भारतमाथि गम्भीर आरोप लगाउँदै भनेका छन् कि भारतले रसियाबाट तेल किनेर युक्रेनमाथिको युद्धमा आर्थिक सहयोग गरिरहेको छ। आइतबार उनले ट्रम्पले भारतमाथि थप दबाब बनाइरहेको जानकारी समेत दिएका छन्।
ट्रम्पको कडा सन्देश
Fox News को Sunday Morning Futures कार्यक्रममा मिलरले भने:
“ट्रम्पले स्पष्ट रूपमा भनेका छन् — भारतले रसियाबाट तेल किनेर युद्धमा आर्थिक सहयोग गर्न जारी राख्नु स्वीकार्य छैन।”
यो टिप्पणी ट्रम्प प्रशासनद्वारा भारतप्रति गरिएको सबैभन्दा कडा आलोचना मानिएको छ, विशेषतः जब भारत इन्डो–प्यासिफिक क्षेत्रमा अमेरिका र पश्चिमी मुलुकहरूको प्रमुख रणनीतिक साझेदारको रूपमा चिनिन्छ।
भारत–रुस ऊर्जा सम्बन्धमाथि प्रश्न
मिलरले आफ्नो वक्तव्यमा यस्तो खुलासा गरे:
“भारत रसियाबाट तेल खरिद गर्ने मामिलामा चीनसँग लगभग बराबरीमा छ। यो धेरैलाई थाहा नभएको तर महत्वपूर्ण तथ्य हो।”
यस टिप्पणीपछि अमेरिकी राजनीतिक वृत्तमा नयाँ बहस सुरु भएको छ।
भारतीय प्रतिक्रिया र रणनीति
वाशिङ्टनस्थित भारतीय दूतावासले औपचारिक प्रतिक्रिया नदिएको भए पनि, Reuters का अनुसार शनिबार भारतीय सरकारी स्रोतहरूले भनिसकेका छन् —
“अमेरिकी चेतावनीका बाबजुद भारतले रसियाबाट तेल किन्न जारी राख्नेछ।”
भारतको तर्क छ कि यो ऊर्जा सुरक्षासँग सम्बन्धित स्वतन्त्र निर्णय हो, जसमा कुनै तृतीय मुलुकको हस्तक्षेप स्वीकार्य छैन।
आर्थिक दबाबको रणनीति
ट्रम्प पक्षले भारतीय सामानमा २५ प्रतिशत आयात कर लगाउने निर्णय सार्वजनिक गरिसकेको छ। राष्ट्रपति ट्रम्पले यस्तो चेतावनीसमेत दिएका छन् कि यदि कुनै पनि देशले रसियाबाट तेल किन्न रोकेन भने, त्यस देशबाट हुने अमेरिकी आयातमा १०० प्रतिशतसम्म कर लगाइनेछ।
मिलरको सम्हालिएको टिप्पणी
यद्यपि, मिलरले अन्त्यमा ट्रम्प र भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीबीचको सम्बन्धलाई “अत्यन्त राम्रो” भएको बताएका छन्।
उनको भनाइ:
“राष्ट्रपति ट्रम्प मोदीजीलाई सम्मान गर्छन्। हाम्रो सम्बन्ध रणनीतिक र मैत्रीपूर्ण छ। तर तेलको मुद्दा हाम्रो राष्ट्रिय हितसँग प्रत्यक्ष जोडिएको छ।”
निष्कर्ष
ट्रम्प प्रशासनको पछिल्लो आलोचना भारत–अमेरिका सम्बन्धमा नयाँ तनाव सिर्जना गर्ने संकेत हो। रसिया–युक्रेन युद्ध र त्यससँग जोडिएको ऊर्जा कूटनीतिले विश्व राजनीतिक संरचना फेरबदल गर्दै गएको संकेत यस्ता घटनाक्रमहरूले देखाएको छ।
