एजेन्सी– अष्ट्रेलियाको एडिलेडमा रहेको चर्चित औषधी निर्माण कम्पनी भ्याक्सिनले बनाएको कोभाक्स-१९ खोपको तेस्रो चरणको परीक्षण नेपालमा पनि गर्ने प्रकृया अगाडि बढेको छ। नेपाल र अष्ट्रेलियाको भ्याक्सिन कम्पनीबीच सहमति भए कोभ्याक्स-१९ को तेस्रो चरणको परीक्षण सन् २०२० को अन्तसम्ममा नेपालमा गरिने कम्पनीले जनाएको छ। अष्ट्रेलियाको संघीय सरकारले अष्ट्रेलियाली कोभिड-१९ खोपको ‘अनुसन्धान र विकास’ लाई सहयोग पुर्याउने प्रयासमा उक्त कम्पनीलाई १० लाख डलर अनुदान दिने भएको छ।
साउथ अष्ट्रेलियामा रहेको भ्याक्सिन कम्पनीका प्रमुख तथा अनुसन्धान निर्देशक वैज्ञानिक निकोलाई पेत्रोभस्कीले कोभ्याक्स-१९ खोप निमार्णको नेतृत्व सम्हालेका छन्। पेत्रोभस्कीले कोरोनाको उच्चतम वृद्धि भइरहेको देशमा तेस्रो चरणको अध्ययन गर्नु जरुरी भएकाले नेपालका निकायसँग छलफल अगाडि बढाइएको बताएका छन्। उनले एसिया, मध्यपूर्व अनि मध्य तथा दक्षिणी अमेरिकी मुलुकसँग परीक्षणको सम्भाव्यताबारे छलफल पनि भइरहेको बताए।
‘त्यस्ता परीक्षण गर्न धेरै प्रयास र प्रतिवद्धता चाहिन्छ। नेपालका हाम्रा सहयोगीहरूले हाम्रो कोभाक्स १९ खोपबारे ठूलो उत्साह देखाएका छन्,’ फ्लिन्डर्स विश्वविद्यालयको मेडिसिन तथा पब्लिक हेल्थ कलेजका प्राध्यापकसमेत रहेका पेत्रोभस्कीले भने,‘हाम्रो सफल परीक्षणको महत्वपूर्ण पाटोको रूपमा रहेको तेस्रो चरणमा नेपालसँग सहकार्य गर्न हामी तयार छौं र नेपाली सम्बन्धित निकायले पनि हामीलाई आफ्नो क्षमताको विश्वस्तता देखाएका छन्।
नेपालको राष्ट्रिय स्वास्थ्य अनुसन्धान केन्द्रले समेत यस विषयमा अष्ट्रेलियाली अनुसन्धानकर्तासँग वार्ता चलिरहेको जनाएको छ। ‘उहाँहरूबाट प्रस्ताव आएको छ। हामी छलफल गरिरहेका छौं,’ केन्द्रका अनुसन्धान अधिकृत मेघनाथ धिमालले सेतोपाटीसँग भने। पेत्रोभस्कीले खोपका लागि उनको टोलीले गरेको अनुसन्धान र विकास बजारमा चर्चा भएका अन्य उत्पादनभन्दा फरक र अलग भएको दाबी गरेका छन्।
आफ्नो उत्पादन विश्वको सबैभन्दा वञ्चित देशहरूमा उपलब्ध गराउन इच्छुक रहेको कारण पनि यसको परीक्षण महत्वपूर्ण भएको पेत्रोभस्कीले बताएका छन्। उनले आफ्नो नयाँ एन्टी कोरोना भ्याक्सिन कोभ्याक्स प्रोटिनमा आधारित भएको कारण सुरक्षित रहेको दाबी गरेका छन्। यसअघि बेलायतको अक्सोर्ड, रूस र चीनले पनि आफूले बनारहेको भ्याक्सिनको नेपालमा तेस्रो चरणको परीक्षण गर्न प्रस्ताव गरेका थिए। अहिलेसम्म उनीहरूमध्ये कसैलाई पनि खोपको परीक्षण गर्न स्वीकृति भने दिइनसकेको धिमालले बताए।
