काठमाडौं । उत्तर कोरियाले यसै साता लामो दूरीको क्रुज मिसाई परिक्षण गरेको छ । कोरियाली सेन्ट्रल न्यूज एजेन्सी अनुसार दुई बर्षदेखि विकासमा रहेको क्रूज मिसाइलले उत्तरको तटीय क्षेत्रको पानीमा खस्नु अघि शनिवार र आइतबार १,५०० किलोमिटर दूरीमा सफलतापूर्वक प्रहार गरिएको थियो। अमेरिकाले परमाणु वार्ता स्थगित गरेसँगै आफ्नो सैन्य क्षमता विस्तारमा लागेको उत्तर कोरियाले नयाँ लामो दुरीको क्रूज मिसाइलको सफल परीक्षण गरेको अलजजीराले जनाएको छ ।
उत्तरले आफ्ना नयाँ हतियारहरुलाई ठूलो महत्वको रणनीतिक हतियारको रुपमा स्वागत गरेको छ । जुन नेता किम जोंग उनको देशको सैन्य शक्तिलाई बलियो बनाउन मदत गर्ने छ । प्योङयाङमा केही समय अघि अज्ञात क्षेप्यास्त्र परीक्षण मार्चमा भएको थियो, जहाँ उसले नयाँ रणनीतिक छोटो दूरीको ब्यालिस्टिक मिसाइल प्रक्षेपण गरेको थियो। जुन अमेरिकी राष्ट्रपति जो बिडेनले जनवरीको अन्त्यमा पदभार ग्रहण गरेको केही घण्टा पछि मात्रै परिक्षण गरिएको थियो । पछिल्लो मिसाईल परिक्षण उत्तर कोरियामा पहिलो क्रूज मिसाइल हुनेछ । यो परिक्षण स्पष्ट रूपमा एक रणनीतिक भूमिका निर्दिष्ट गरिएको हो । यो परमाणु सक्षम प्रणालीको लागि एक प्रमाण हो, अमेरिका स्थित कार्नेगी एन्डोमेन्ट फर इन्टरनेशनल पीसका एक वरिष्ठ अधिकारी अंकित पांडाले भने।
दक्षिण कोरियाका ज्वाइन्ट चीफ्स अफ स्टाफ (जेसीएस) ले भने कि अमेरिकी गुप्तचरसंग निकट सहयोगमा गहिरो विश्लेषण चलिरहेको छ तर परीक्षण कहाँ आयोजना गरिएको भन्ने जानकारी पाउन नसकिएको दक्षिण कोरियाको समाचार संस्था योनहाप समाचार एजेन्सीले बताएको छ । भर्खरको परीक्षणले २०१९ मा अमेरिकासँगको गरिएको वार्तालाई प्रभावित पार्ने काम गरेको जानकारहरु बताउँछन् । परमाणु र ब्यालिस्टिक मिसाइल कार्यक्रमलाई स्थगित गर्न अमेरिकासँग उत्तर कोरियाले वार्ता गरेपनि परमाणु कार्यक्रम निरन्तर विस्तार गरिरहेको भन्दै दक्षिण कोरियाले चिन्तित बनेको छ । संयुक्त राष्ट्र संघको प्रतिबन्धले उत्तरलाई ब्यालिस्टिक मिसाइल टेक्नोलोजीको प्रयोग गर्न प्रतिबन्ध लगाएको छ । यद्यपि क्रूज मिसाइलहरुमा भने होइन । सत्तारुढ वर्कर्स पार्टीको आधिकारिक अखबार रोडोंग सिनमुनले नयाँ लामो दूरीको क्रूज मिसाइल हावामा र ट्रान्सपोर्टर इरेक्टर लन्चरबाट निकालिएको फोटो खिचिएको फोटो सार्वजनिक गरेको छ ।
मिसाइल एक रणनीतिक हतियार हो, जुन विगत दुई वर्षमा विकास गरिएको छ । रक्षा विज्ञान र हतियारहरुलाई अगाडि बढाउन जनवरी मा उल्लिखित पञ्चवर्षीय योजना को एक प्रमुख योजना हो केसीएनएले भनेको छ । मिसाइल पार्ट्सको विस्तृत परीक्षण, इन्जिन जमीन थ्रस्ट परीक्षणको स्कोर, विभिन्न उडान परीक्षण, नियन्त्रण र मार्गदर्शन परीक्षण, वारहेड शक्ति परीक्षण आदि सफलतापूर्वक सम्पन्न गरिएको थियो । उक्त परीक्षणलाई उत्तेजक भन्दै सियोलको इवा वुमेन्स युनिभर्सिटीमा अन्तर्राष्ट्रिय अध्ययनका एसोसिएट प्रोफेसर लीफ(एरिक इस्लेले भने, प्योङयोङले मिसाइलहरुमा फिट गर्नका लागि परमाणु हतियारहरुलाई सानो बनाउने योजना बनाएको थियो। यदि त्यसो हो भने, तब परीक्षण प्रतिबन्धहरुलाई बलियो बनाउनको लागि अन्तर्राष्ट्रिय प्रयास जारी राख्नु पर्छ । अमेरिका, दक्षिण कोरिया र जापानका मुख्य परमाणु वार्ताकारहरु टोकियोमा उत्तर कोरियासँगको गतिरोध तोड्ने उपायहरुको अन्वेषण गर्ने भनिएको एक दिन अगावै उत्तर कोरियाले क्रुज मिसाईल परिक्षण गरेको हो ।
टोकियोमा हुने भनिएको बैठक कूटनीतिक रूपमा प्योङयाङलाई रचनात्मक तरिकाले ध्यान केन्द्रित गर्नको लागि गर्ने ठानिएको थियो । उत्तर कोरियाली नेता किम उक्त परीक्षणमा भाग नलिएको केसीएनएले जनाएको छ । परिक्षणमा वर्कर्स पार्टीका शक्तिशाली पोलिटब्यूरोका सदस्य र यसको केन्द्रीय समितिका सचिव पाक चोनको उपस्थिति रहेको थियो । बिडेनको प्रशासनले उत्तर कोरियाको परमाणु निःशस्त्रीकरण हासिल गर्न कूटनीतिक माध्यमहरु प्रयोग गर्नका लागि खुला रहेको तर प्रतिबन्धहरु कम गर्ने कुनै इच्छा देखाएको छैन।
